Przejdź do zawartości

Adolf Rudnicki

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Adolf Rudnicki
Aron Hirschhorn
Data i miejsce urodzenia

22 stycznia 1909
Żabno

Data i miejsce śmierci

14 listopada 1990
Warszawa

Narodowość

polska

Język

polski

Dziedzina sztuki

literatura piękna

Ważne dzieła
Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Medal 10-lecia Polski Ludowej
Odznaka Nagrody Państwowej Odznaka Nagrody Państwowej

Adolf Rudnicki (ur. 22 stycznia 1909 w Żabnie[a], zm. 14 listopada 1990 w Warszawie)[3][4][5]polski pisarz prozaik i eseista pochodzenia żydowskiego.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]
Grób Adolfa Rudnickiego na cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie

Urodził się jako Aron Hirschhorn w chasydzkiej żydowskiej rodzinie Isaaka Hirschhorna, karczmarza, który był także pomocnikiem cadyka w Tarnowie, i Nechy ze Schneiderów. W 1931 ukończył szkołę handlową i podjął pracę jako urzędnik bankowy. Debiutował jako prozaik w 1930 na łamach dziennika „Kurier Poranny” nr 234, w którym wydrukowano jego nowelę pt. Śmierć operatora[4]. Pierwszą powieść pt. Szczury napisał w 1932 r.

Był uczestnikiem kampanii wrześniowej, został wzięty do niewoli, z której uciekł. W latach 1940–1941 przebywał we Lwowie, gdzie był członkiem Narodowego Komitetu Żydowskiego. 17 września 1940 wstąpił do Związku Radzieckich Pisarzy Ukrainy[6]. Od 1942 przebywał w Warszawie, gdzie działał w podziemiu kulturalnym. W 1944 wstąpił jako ochotnik do Armii Krajowej. Brał udział w powstaniu warszawskim.

Po wojnie mieszkał w Łodzi, a później w Warszawie. Poświęcił się pracy pisarskiej. Współpracował z pismami „Kuźnica” i „Świat”.

Znaczącym motywem twórczości Rudnickiego jest martyrologia Żydów. Określenie „epoka pieców” pochodzi od tytułu jednego z jego utworów. Rudnicki pisał także utwory psychologiczne oraz eseje.

Zmarł w Warszawie, pochowany na cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera AII-11-17a)[7].

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Nagrody

[edytuj | edytuj kod]

Utwory literackie

[edytuj | edytuj kod]
  • Szczury (1932)
  • Żołnierze (1933)
  • Niekochana (Towarzystwo Wydawnicze „Rój”, 1937)
  • Lato (Towarzystwo Wydawnicze „Rój”, 1938)
  • Doświadczenia (1939); wydane łącznie z Żołnierzami jako Profile i drobiazgi żołnierskie (1946)
  • Szekspir (1948)
  • Pałeczka, czyli Każdemu to na czym mu mniej zależy (1950)
  • Żywe i martwe morze (1952)
  • Ślepe lustro tych lat cykl Niebieskie kartki (1956)
  • Prześwity cykl Niebieskie kartki (1957)
  • Narzeczony Beaty cykl Niebieskie kartki (1960)
  • Obraz z kotem i psem cykl Niebieskie kartki (1960)
  • Kupiec łódzki cykl Niebieskie kartki (1963)
  • Pył miłosny cykl Niebieskie kartki (1964)
  • Wspólne zdjęcie cykl Niebieskie kartki (1967)
  • Teksty małe i mniejsze (1971)
  • Rogaty warszawiak (refleksje wokół wspomnień o Antonim Słonimskim) (1981)
  • Sto lat temu umarł Dostojewski (1984)
  • Krakowskie Przedmieście pełne deserów - wspomnienia (1986)
  • Teatr zawsze grany (refleksje wokół wspomnień o Idzie Kamińskiej) (1987)

Wydania pośmiertne

[edytuj | edytuj kod]
  • Wybór opowiadań, seria: Biblioteka Narodowa, Zakład Narodowy im. Ossolińskich Wydawnictwo, Wrocław 2009 ISBN 978-83-04-04943-7.
  1. Podawana bywa błędna data urodzin 19 lutego 1912 i błędne miejsce – Warszawa[1]. Właściwą datę i miejsce ustalił Józef Wróbel[2].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Adolf Rudnicki, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2023-07-05] (ang.).
  2. Adolf Rudnicki [online], e-Kurier Dąbrowski [dostęp 2023-07-05].
  3. Rudnicki Adolf, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2023-07-05].
  4. a b Adolf Rudnicki [online], Culture.pl [dostęp 2023-07-05].
  5. a b c d Ewa Głębicka, Rudnicki Adolf, [w:] Jadwiga Czachowska, Alicja Szałagan (red.), Współcześni polscy pisarze i badacze literatury. Słownik biobibliograficzny, t. 7, Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne Spółka Akcyjna, 2001, s. 109–116, ISBN 83-02-08100-0 [dostęp 2023-07-05].
  6. Bohdan Urbankowski, Czerwona msza, czyli uśmiech Stalina, t. 1, Warszawa 1998, s. 123.
  7. Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
  8. M.P. z 1946 r. nr 93, poz. 175 „w uznaniu zasług, położonych dla dobra demokratycznej Polski w dziele zabezpieczenia porzuconego przez okupanta mienia, odbudowy i uruchomienia miejskich zakładów pracy, jak również stworzenia życia gospodarczego i społecznego na terenie m. Łodzi”.
  9. M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.
  10. Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku, nr 1, 10 lutego 1961, s. 6
  11. Nagrody Państwowe za osiągnięcia w dziedzinie nauki, postępu technicznego, literatury i sztuki. „Życie warszawy”. Rok XII, Nr 173 (3656), s. 5, 22 lipca 1955. Warszawa: Instytut Prasy „Czytelnik”. [dostęp 2024-07-01]. 

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]